Loading. Please wait...


Γυναικολογία – Μαιευτική – Υποβοηθούμενη Αναπαραγωγή

Νέα και Δημοσιεύσεις



18-19SEL_page-0001-1200x855.jpg

Η φλεγμονή είναι μια φυσιολογική αντίδραση του οργανισμού μας στους εξωγενείς παράγοντες. Όταν το ανοσοποιητικό εντοπίσει κάποιον από αυτούς τους κινδύνους, ενεργοποιεί συγκεκριμένες πρωτεΐνες που μπορούν να προστατεύσουν τα κύτταρα και τους ιστούς. Υπό φυσιολογικές συνθήκες, η φλεγμονώδης αντίδραση είναι ευεργετική. Εάν όμως, τα κύτταρα του ανοσοποιητικού αρχίσουν να αντιδρούν υπερβολικά, η φλεγμονή μπορεί να στραφεί ενάντια στον ίδιο τον οργανισμό, ως αποτέλεσμα πολλών διαφορετικών αιτιών, όπως ένας ιός ή ένα βακτήριο, μια αυτοάνοση διαταραχή, η κακή διατροφή ή το υπερβολικό στρες. Ας δούμε πώς εμφανίζονται και τι συνέπειες έχουν οι γυναικολογικές φλεγμονές στον γυναικείο οργανισμό.

Papadimitriou Athanasios Papadimitriou 2 shutterstock 1707153382

Ποιες είναι οι συνηθέστερες γυναικολογικές φλεγμονές;

Στις γυναικολογικές φλεγμονές κατά σειρά βαρύτητας περιλαμβάνονται οι κολπίτιδες – τραχηλίτιδες, οι πυελικές φλεγμονές και οι συνυπάρχουσες κυστίτιδες.

Πώς δημιουργούνται οι κολπίτιδες και οι τραχηλίτιδες;

Όταν τα κολοβακτηρίδια που ρυθμίζουν το PH του κόλπου, δεν ανταποκρίνονται λόγω πολλών αιτίων, αυξάνουν τον κίνδυνο κολπίτιδων. Τα αίτια αυτά μπορεί να είναι: χρόνια νοσήματα, λήψη φαρμάκων, κύηση, διαβήτης, παχυσαρκία, έλλειψη ορθής κολπικής υγιεινής -με υπερβολικές εσωτερικές πλύσεις- πολλοί σεξουαλικοί σύντροφοι και παρά φύση επαφές. Φυσιολογικά ο βλεννογόνος του κόλπου καλύπτεται από επιθήλιο που παράγει υγρασία και που κάθε φυσιολογική γυναίκα το αισθάνεται καθημερινά, αν και ποσοτικά διαφέρει ανάλογα με την ημέρα του κύκλου της ωοθυλακιορρηξίας της. Τα αίτια που προαναφέραμε προκαλούν διαταραχές, έως και έλλειψη αυτής της βλέννας, με αποτέλεσμα να αναπτύσσονται εύκολα μολύνσεις και μικροτραυματισμοί που διευκολύνουν την είσοδο σε μικρόβια. Με αυτό τον τρόπο προκαλείται φλεγμονή της κολπίτιδας ή και της τραχηλίτιδας.

Ποια είναι τα συμπτώματα;

Τα κολπικά υγρά αυξάνονται, αλλάζουν χρώμα και οσμή, συμπτώματα που καθίστανται ενοχλητικά. Αρκετά συχνά εμφανίζονται συμπτώματα μυκητιασικής κολπίτιδας (candida alpicans), κυρίως μετά τη χρήση αντιβιοτικών που χαρακτηρίζονται από παχύρρευστο κολπικό έκκριμα, με έντονη ερυθρότητα και κνησμό κατά τη σεξουαλική επαφή. Σε άλλες περιπτώσεις, το έκκριμα μπορεί να έχει οσμή ψαριού με τη συνύπαρξη κνησμού και δυσουρίας, ενώ άλλες φορές το έκκριμα μπορεί να είναι δύσοσμο με καύσο και κνησμό κατά την επαφή και να προκαλείται από τριχομονάδες.

Πώς γίνεται η διάγνωση και η θεραπεία;

Με την πρώτη εκδήλωση των συμπτωμάτων, θα πρέπει η γυναίκα να επισκεφτεί τον γυναικολόγο της. Η διάγνωση γίνεται με τη βοήθεια της κλινικής εξέτασης και μέσω της λήψης καλλιεργειών των κολπικών και τραχηλικών εκκρίσεων. Μόλις εντοπιστεί ο παθογόνος παράγοντας χορηγείται η ενδεικνυόμενη ανά περίπτωση αντιβιοτική ή αντιμυκητιασική θεραπευτική αγωγή, που μάλιστα συνιστάται και για τους δύο συντρόφους.

Υποτροπιάζουν οι κολπίτιδες και γιατί;

Συνήθως υποτροπιάζουν όταν δεν ακολουθείται σωστά η θεραπευτική αγωγή. Επίσης, πολλές φορές δεν υφίσταται μόνο ένα αίτιο, ένα δηλαδή μικρόβιο σε κάθε μικροβιακή λοίμωξη του κόλπου, του τραχήλου ή και της ουροδόχου κύστεως. Αυτό που αποκαλύπτεται από τις εξετάσεις είναι το προεξάρχον, αλλά μπορούν και άλλα συνυπάρχοντα ή συνυπάρξαντα να εκδηλώνουν την κλινική τους εικόνα με τη μορφή υποτροπής στο μέλλον. Δεν είναι απίθανο μετά την αποδρομή μιας μικροβιακής λοίμωξης του κόλπου να εκδηλωθεί ή να υποκρύπτεται μια HPV λοίμωξη που εμφανίζεται έκδηλα στην αποθεραπεία της αρχικής λοίμωξης. Κρατάμε λοιπόν, πως το ενδεχόμενο της λοίμωξης μεικτής αιτιολογίας οδηγεί σε υποτροπές.

Papadimitriou Athanasios Papadimitriou 1 shutterstock 1254094441

Υπάρχουν κάποιοι κανόνες στον τρόπο ζωής της γυναίκας προκειμένου να τις αποφύγει;

Για τη μείωση της πιθανότητας επανεμφάνισης της κολπίτιδας, καλό είναι:

  • Να προσέχει την υγιεινή της ευαίσθητης περιοχής, να αποφεύγει κολπικές πλύσεις, να μη χρησιμοποιεί ταμπόν ή κύπελλο περιόδου και να γίνεται σωστός καθαρισμός μετά από την ούρηση και την κένωση
  • Να φοράει εσώρουχα που αναπνέουν, από φυσικό ύφασμα και να τα αλλάζει τακτικά
  • Να χρησιμοποιεί προφυλακτικά κατά τη σεξουαλική επαφή
  • Να αποφεύγει εκείνη την περίοδο το ζεστό μπάνιο στη μπανιέρα και το υδρομασάζ
  • Να πλένεται με ήπιο σαπούνι και άφθονο νερό και να στεγνώνει προσεκτικά την περιοχή
  • Να μη λαμβάνει οποιαδήποτε φαρμακευτική αγωγή πλην αυτής, που θα της υποδείξει ο γυναικολόγος της

Τι είναι οι πυελικές φλεγμονές;

Πυελική φλεγμονή είναι η μόλυνση των έσω γεννητικών οργάνων της γυναίκας, δηλαδή μήτρα, σάλπιγγες και ωοθήκες. Είναι συχνή πάθηση και προκαλείται από μικρόβια που μεταφέρονται μέσω του κόλπου και του τραχήλου, στη μήτρα, τις ωοθήκες και τις σάλπιγγες. Ακόμη και κολπίτιδες ή τραχηλίτιδες σε οξεία μορφή ή υποθεραπευμένες μπορούν να εξελιχθούν σε οξεία πυελική φλεγμονή.

Τι προκαλεί την πυελική φλεγμονώδη νόσο;

Τα χλαμύδια και η γονόρροια είναι οι κύριες αιτίες της πυελικής φλεγμονώδους νόσου. Γυναίκες με τους ακόλουθους παράγοντες κινδύνου, είναι πιο πιθανό να αναπτύξουν πυελική φλεγμονή:

  • λοίμωξη από σεξουαλικά μεταδιδόμενα νοσήματα, κυρίως γονόρροια και χλαμύδια
  • πολλοί ερωτικοί σύντροφοι ή ερωτικός σύντροφος που δεν είναι μονογαμικός και
  • ιστορικό σεξουαλικά μεταδιδόμενων νοσημάτων

Με τι συμπτώματα παρουσιάζεται και πώς αντιμετωπίζεται;

Τα συμπτώματα είναι άτυπα πυελικά άλγη, αύξηση των κολπικών εκκρίσεων, συνήθως δύσοσμων και συνοδεύονται από πυρετό (>38). Συστήνεται στο ζεύγος από τον θεράποντα ιατρό, αντιβιοτική θεραπεία και χρήση προφυλακτικού κατά την επαφή. Στην οξεία πυελική φλεγμονή τα συμπτώματα είναι έντονα, όπως, οξύ πυελικό άλγος, ενδεχόμενα περιτοναϊσμός, πυρετός, μητρορραγία. Απαιτείται ενδοφλέβια χορήγηση αντιβιοτικών και εξετάσεις (λευκά, Τ.ΚΕ, C.R.P) για την παρακολούθηση της φλεγμονής, πέραν των απεικονιστικών εξετάσεων. Σε αυτές τις περιπτώσεις η εισαγωγή στο νοσοκομείο κρίνεται επιβεβλημένη. Απαραίτητα επίσης, οι καλλιέργειες υγρών, καθώς και η ανοσοϊσοχημεία του ενδομητρίου.

Οι φλεγμονές επηρεάζουν τη γονιμότητα;

Οι περισσότερες φλεγμονές επηρεάζουν τη γονιμότητα, ιδίως όταν εστιάζουν στο αναπαραγωγικό σύστημα. Διαταραχές όπως: η ενδομητρίωση, το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών, η ωοθηκική ανεπάρκεια κ.ά., συνήθως συνυπάρχουν με χρόνια φλεγμονή. Απότοκος της οξείας φάσης της πυελικής φλεγμονής ή και της χρόνιας εξέλιξής της μπορεί να είναι η δημιουργία συμφύσεων των γεννητικών οργάνων με παρακείμενα όργανα, όπως το περιτόναιο, οι σάλπιγγες, το έντερο, το επίπλουν, η ουροδόχος κύστη. Αυτό, δημιουργεί κίνδυνο απόφραξης των σαλπίγγων και πρόκληση πρωτοπαθούς ή δευτεροπαθούς στειρότητας.

Η διατροφή συμβάλλει στη μείωση των φλεγμονών;

Η διατροφή με τροφές πλούσιες σε αντιοξειδωτικά συστατικά συμβάλει εν γένει στον έλεγχο της φλεγμονής.

Υπάρχουν τροφές που «θρέφουν» τη φλεγμονή στον οργανισμό, αν καταναλώνονται σε καθημερινή βάση. Οι φλεγμονώδεις τροφές που θα πρέπει να περιορίσετε σημαντικά από τη διατροφή σας ή ακόμη καλύτερα να τις αποκλείσετε είναι: τα τρανς λιπαρά, το επεξεργασμένο κρέας, τα επεξεργασμένα δημητριακά, η ζάχαρη και το αλκοόλ.

Από τη συνέντευξή μου στην Ιατρική έκδοση MyDoctors, Ιούνιος 2024


shutterstock_593066960-1-1200x855.jpg

Αρκετές γυναίκες αναφέρουν πως υποφέρουν από αφόρητους πόνους περιόδου που υποχωρούν πολύ δύσκολα, παρόλα τα φάρμακα. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι οι χρόνιοι υπογαστρικοί πόνοι σε νεαρή γυναίκα θα πρέπει να συσχετίζονται με χρόνιες φλεγμονές των έσω γεννητικών οργάνων, έχοντας αποκλείσει το ουροποιητικό σύστημα ή το γαστρεντερολογικό. Ας δούμε τι τους προκαλεί…

Πώς προκαλούνται αυτοί οι πόνοι;

Οι χρόνιοι αυτοί υπογάστριοι πόνοι είναι κατάλοιπα συμφύσεων οξέων φλεγμονών ή χωρίς άλλο σύμπτωμα οφειλόμενοι σε μικρόβια που προκαλούν κρυψιμολύνσεις, χωρίς δηλαδή να προκαλούν την προσοχή της ασθενούς για περαιτέρω διερεύνηση.

Οι πρώτες φλεγμονές, με άλγος και πυρετό, πολλές φορές αφορούν σε μικρόβια (κόκοι κυρίως ή και Gram (-) αρνητικά), που προκαλούν οξεία φάση και χορηγείται κατάλληλη αγωγή.

Όμως, οι φλεγμονές είναι μικτές και μπορεί να συνυπάρξουν μικρόβια με επιδόσεις στην χρονιότητα και αμβληχρά ασήμαντα συμπτώματα που δεν προκαλούν την προσοχή της ασθενούς για να ζητήσει βοήθεια (βλ. χλαμύδια κ.λπ.). Απότοκο αυτών των χρονίων αμβληχρά διαλαθόντων φλεγμονών είναι οι συμφύσεις που μπορεί να καταστρέφουν σε μεγάλο βαθμό τις σάλπιγγες, όργανο απαραίτητο για τη φυσιολογική σύλληψη.

Επιδείνωση στην χρονιότητα των φλεγμονών αυτών μπορεί να επιφέρει η συνύπαρξη και ενδομητρίωσης -σε οποιοδήποτε βαθμό- όπου πλέον τα αποτελέσματα να καθίστανται σε ακραίες περιπτώσεις δυσοίωνα, διότι εκτός των βλαβών στις σάλπιγγες, η μικτή φλεγμονή (συμφύσεις και ενδομητρίωση) δυνητικά μπορεί να προσχωρήσει στις σάλπιγγες και να καταστρέψει ωοθηκικό ιστό.

Εκτός όμως, από τα οξέα συμπτώματα φλεγμονής με πόνο ή και πυρετό, σπανιότερα στην περιοχή του υπογαστρίου υπάρχει η χρόνια παρουσία επίμονου αμβληχρού πολλές φορές υπογαστρίου άλγους που μπορεί να αποβεί εξίσου καταστροφικό, ως απότοκο χρόνιας  φλεγμονής και κρυψιμόλυνσης από π.χ. χλαμύδια ή μυκόπλασμα ή ιούς.

Όμως, αν και όλα τα ανωτέρω που αναφέρθηκαν αφορούν τα έσω γεννητικά όργανα, φαίνεται ότι και τα έξω γεννητικά όργανα είναι πηγή φλεγμονών που καταλήγουν πολλές φορές εσωτερικά.

Για τον λόγο αυτό, συμπτώματα και από τα έξω γεννητικά όργανα, όπως μη φυσιολογικά υγρά, ενοχλήσεις, εικόνα φλεγμονής, θα πρέπει να υποκινούν τις νεαρές γυναίκες για έναν  πιο ενδελεχή έλεγχο.

Η κατάλληλη φαρμακοθεραπευτική αγωγή μιας κολπίτιδας ή τραχηλίτιδας οδηγεί σε ύφεση των συμπτωμάτων και αποθεραπεία, χωρίς να επιτραπεί η διείσδυση μικροβίων στα έσω γεννητικά όργανα.

Φυσικά και υπάρχουν αίτια χρόνιου υπογαστρίου άλγους χωρίς απαραίτητα άμεση σχέση με φλεγμονές και ενδομητρίωση, όπως το σύνδρομο πυελικής συμφόρησης, ένα σχετικά αθώο σύνδρομο που υποχωρεί με συμπτωματική αγωγή (διάταση των πυελικών φλεβών της περιτοναϊκής κοιλότητας, όπως στους κιρσούς).

Πώς επηρεάζεται η γονιμότητα;

Μία συνέπεια των παραπάνω είναι μία σάλπιγγα επηρεασμένη από συμφύσεις και φλεγμονές. Αυτή δεν λειτουργεί ικανοποιητικά ώστε το γονιμοποιημένο ωάριο – έμβρυο να φτάσει στην ενδομητρική κοιλότητα, με αποτέλεσμα να εγκλωβίζεται στον αυλό της σάλπιγγας δημιουργώντας εξωμήτρια κύηση, με συνέπεια η γυναίκα να οδηγηθεί σε επείγον χειρουργείο.

Συνοψίζοντας είναι αναγκαία η ευαισθητοποίηση όχι μόνον σε οξείες επείγουσες περιπτώσεις υπογαστρίου, άλγους αλλά και στην περίπτωση αμβληχρών υπογάστριων πόνων με ή χωρίς περιοδικότητα, όπου η γυναίκα θα πρέπει να το εξετάσει σε συνεργασία με τον γυναικολόγο της.


14_15_Papadimitriou-1200x855.jpg

Το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών δεν μπορεί να χαρακτηριστεί σαν ένα αμιγώς ορμονικό σύνδρομο, αλλά σαν ένα μεταβολο-ορμονικό σύνδρομο.

Στα κύρια χαρακτηριστικά του συνδρόμου αυτού, περιλαμβάνονται η καθυστέρηση της έμμηνου ρύσεως, η υπερτρίχωση, η παχυσαρκία, η προδιάθεση σε διαβήτη τύπου ΙΙ, η αντίσταση στην ινσουλίνη, το μεταβολικό σύνδρομο -που επιτείνει το πρόβλημα σαν φαύλος κύκλος-, οι ανωορρηκτικοί κύκλοι και πολλές φορές, η δευτεροπαθής στείρωση.

  • Πώς φτάνουμε από την κατανάλωση υδατανθράκων στη δημιουργία του συνδρόμου πολυκυστικών ωοθηκών;

Η μεταβολική «ευθύνη» – αιτία του συνδρόμου αφορά στην κατανάλωση υδατανθράκων εν γένει και ιδιαίτερα τα ταχέως απορροφούμενα βιομηχανικά σάκχαρα, που προκαλούν εκσεσημασμένη και δυσανάλογη έκκριση ινσουλίνης.

Η τελευταία κακή δράση των ταχέως απορροφούμενων σακχάρων από τον οργανισμό μας, με τη δυσανάλογη έκκριση ινσουλίνης, προκαλεί εκσεσημασμένη έκκριση αυξητικών παραγόντων (growth factors). Αυτοί οι παράγοντες είναι υπεύθυνοι για τη δημιουργία άσηπτων φλεγμονών και ινώσεων σε σημεία με ινώδη ιστό, όπως το περίβλημα της ωοθήκης ή ινώδης κάψα.

Αυτή η ινώδης κάψα της ωοθήκης, λόγω των ανωτέρω, καθίσταται σκληρή και πιο παχιά, με αποτέλεσμα να καθίσταται δύσκολη ως αδύνατη η ρήξη του ώριμου ωοθυλακίου (ωοθυλακιορρηξία) και να προκαλούνται ανωορρηκτικοί κύκλοι ή και αμηνόρροια με διαταραχές γονιμότητας (στείρωση). Έτσι, τα ωοθυλάκια συγκεντρώνονται κάτω από την παχιά λόγω αυξητικών παραγόντων ινώδη κάψα της ωοθήκης, αδύναμα να επιτελέσουν τη φυσιολογική ωοθυλακιορρηξία, που θα οδηγήσει σε σύλληψη ή σε φυσιολογικό κύκλο (αντίθετη περίπτωση) και δίδουν την υπερηχογραφική εικόνα αυτού που ονομάζουμε πολυκυστική ωοθήκη (σαν σχηματισμό περιδέραιου).

Papadimitriou Athanasios Papadimitriou 1 shutterstock 601981094

  • Αντιμετωπίζεται συντηρητικά;

Στις θεραπείες που προτείνονται για τις πολυκυστικές ωοθήκες, περιλαμβάνονται μετά τη μελέτη του μεταβολικού προφίλ (σακχάρου) και της ορμονικής λειτουργίας, αντιδιαβητικά φάρμακα, αντισυλληπτικά και αντιανδρογόνα, κατά περίπτωση ή σε συνδυασμό.

Εξυπακούεται βέβαια, ότι η ασθενής θα πρέπει να αποφεύγει τα ταχέως απορροφούμενα σάκχαρα (γλυκά, λευκό ψωμί, σακχαρούχα αναψυκτικά, κλπ.), ενώ το Β.Μ.Ι. (Body Mass Index) πρέπει να είναι κάτω από το 26.

Αρκετές φορές, η προσεκτική δίαιτα είναι αρκετή να διορθώσει τη ρύθμιση του κύκλου και πόσο μάλλον, να αποκαταστήσει τυχόν διαταραγμένη γονιμότητα της ασθενούς.

Πολλές φορές, η μακροχρόνια λήψη αντισυλληπτικών μπορεί να δυσκολεύει την απώλεια κιλών και να επιτείνει το πρόβλημα, αν δεν ακολουθήσει η ασθενής προσεκτική δίαιτα.

  • Ποιες είναι οι συνέπειες, εάν δεν αντιμετωπιστεί εγκαίρως;

Η προοδευτική εγκατάσταση του συνδρόμου προκαλεί ανατομικές διαταραχές της ωοθήκης, με αποτέλεσμα η φλοιώδης μοίρα της να παράγει περισσότερα ανδρογόνα και η μυελώδης μοίρα λιγότερα οιστρογόνα. Η ελάττωση παραγωγής οιστρογόνων, λόγω εγκατάστασης του συνδρόμου, σημαίνει κακής ποιότητας ωάρια με αποτέλεσμα δευτεροπαθή αμηνόρροια και σημαντική διαταραχή της γονιμότητας, δηλαδή υπογονιμότητα.

  • Αντιμετωπίζεται χειρουργικά;

Πολλές δεκαετίες πίσω είχε προταθεί και η χειρουργική θεραπεία των πολυκυστικών ωοθηκών που δεν προσέφερε παρά δημιουργία συμφύσεων γιατί διενεργείτο με κοιλιακή τομή (ανοικτό χειρουργείο – σφηνοειδής εκτομή).

Η σφηνοειδής εκτομή των πολυκυστικών ωοθηκών όπως ονομάζεται, εγκαταλείφθηκε σύντομα, αφού επέτεινε κατά κανόνα το πρόβλημα χωρίς να το λύνει ή να το βελτιώνει.

Μετά τη δεκαετία του ’60 με αρχόμενη δειλά-δειλά, της εφαρμογής της λαπαροσκόπησης, πολλά γυναικολογικά προβλήματα άρχισαν να βρίσκουν τη λύση τους. Έτσι, προτάθηκε στην αρχή της δεκαετίας του ’80 από τον Greenblatt και συνεργάτες του, η λαπαροσκοπική θεραπεία του συνδρόμου πολυκυστικών ωοθηκών. Ο συγγραφέας (Greenblatt) μελέτησε τη λειτουργία των πολυκυστικών ωοθηκών πριν την εφαρμογή οποιασδήποτε χειρουργικής λαπαροσκοπικής παρέμβασης και μέτρησε την ελάττωση παραγωγής των οιστρογόνων σε πλήρη εξέλιξη του συνδρόμου, με τη μέτρηση της ορμονικής λειτουργίας μετά τη λαπαροσκοπική επέμβαση διάνοιξης της κάψας σε 7-10 σημεία σε κάθε ωοθήκη (όχι πάνω από το 30% της επιφάνειάς της), βρίσκοντας αποκατάσταση του ορμονικού profile στο φυσιολογικό, δηλαδή με αύξηση των οιστρογόνων και πτώση της ανδρογοναιμίας.

Έτσι, ο εν λόγω ερευνητής, πρώτος πρότεινε τη χειρουργική θεραπεία drilling των ωοθηκών (διάνοιξη οπών) σε λιγότερο από το 30% της επιφάνειάς της, ενώ διαπίστωσε μετά από 6-8 μήνες αύξηση της γονιμότητας των ζευγαριών με πολυκυστικές ωοθήκες. Η χειρουργική αυτή θεραπεία θα πρέπει να προτείνεται στη γυναικεία υπογονιμότητα λόγω πολυκυστικών ωοθηκών, αλλά ακόμη και στη δευτεροπαθή αμηνόρροια λόγω πολυκυστικών ωοθηκών.

Papadimitriou Athanasios Papadimitriou 2 shutterstock 1662703042

  • Σε ποιες ασθενείς προτείνεται η λαπαροσκόπηση;

Ιδιαίτερα προτείνεται σε ασθενείς με πολυκυστικές ωοθήκες, που είτε εμφανίζουν δευτεροπαθή αμηνόρροια, είτε ανεξήγητη υπογονιμότητα.

Παρομοίως, σε πολλές γυναίκες που πάσχουν από διάφορες παθήσεις, όπως σακχαρώδη διαβήτη, υπερχοληστεριναιμία, συγγενή υπερλιπιδαιμία, διάφορες αιμοσφαιρινοπάθειες, ηπατική ανεπάρκεια και παχυσαρκία, σε γυναίκες που εμφανίζουν αντένδειξη για λήψη αντισυλληπτικών δισκίων, που αποτελούν την πρώτη γραμμική θεραπεία στο σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών. Σε αυτές τις περιπτώσεις, η λαπαροσκοπική χειρουργική προσέγγιση με αποφλοίωση μέρους της ινώδους κάψας της ωοθήκης αποτελεί ουσιώδη εναλλακτική θεραπεία και δίνει λύση στο πρόβλημα των σοβαρών αντενδείξεων της λήψης αντισυλληπτικών.

  • Τι κατορθώνει η λαπαροσκοπική αποφλοίωση των ωοθηκών στην πράξη;

Με την αποφλοίωση, η φλοιώδης μοίρα της ωοθήκης που αφορά στην υπερπαραγωγή ανδρογόνων αποσυμφορείται και δίνει τη θέση της στη μυελώδη μοίρα, που παράγει πρωτίστως οιστρογόνα με αποτέλεσμα τα προκύπτοντα ωάρια κατά την ωοθυλακιορρηξία να προέρχονται από το κατάλληλο οιστρογονικό περιβάλλον, να είναι πιο ώριμα και να επιτυγχάνεται ευκολότερα η γονιμοποίησή τους, είτε με φυσική είτε με υποβοηθούμενη αναπαραγωγή.

Η αποφλοίωση των ωοθηκών με λαπαροσκόπηση στο πλαίσιο μιας ελάχιστα επεμβατικής διαδικασίας (minimal invasive surgical procedure) μπορεί να βοηθήσει αποτελεσματικά και νεαρές με δευτεροπαθή αμηνόρροια από εκσεσημασμένο σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών (παχυσαρκία, υπερτρίχωση, δευτεροπαθής αμηνόρροια, μεταβολικό σύνδρομο) και να επακολουθήσει εμφάνιση εμμηνορρυσίας με ρυθμικό τρόπο φυσιολογικά. Στην υπερηχογραφική εκτίμηση του πάχους της ινώδους κάψης στο σύνδρομο των πολυκυστικών ωοθηκών δεν θα πρέπει να παραλείπεται η μέτρηση σε χιλιοστά, γιατί αποτελεί συμπληρωματική παράμετρο εκτίμησης της επιλεγμένης θεραπείας και ιδιαίτερα της χειρουργικής, αφού τα μετεγχειρητικά αποτελέσματα δικαιώνουν τη θεραπευτική άποψη των Greenblatt και συνεργατών (1985).

 

Από τη συνέντευξή μου στην Ιατρική έκδοση MyDoctors, Μάρτιος 2023


8-9-PAPADIMITRIOU-1200x820.jpg

Το 15% των ζευγαριών παγκοσμίως αντιμετωπίζει προβλήματα υπογονιμότητας, σύμφωνα με τα στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας. Οι αιτίες μπορεί να είναι πολλές και αντίστοιχα πολλές είναι και οι θεραπείες που μπορούν να εφαρμοστούν.

Πόσο επηρεάζει η ηλικία της γυναίκας στην απόκτηση παιδιού; Πώς και πόσο επηρεάζουν οι εξωγενείς παράγοντες; Τι ρόλο παίζουν οι φλεγμονές, η παχυσαρκία, το κάπνισμα, η παθολογία των γεννητικών οργάνων; Ποιοι είναι οι εχθροί της γονιμότητας; Είναι η υποβοηθούμενη αναπαραγωγή η μόνη λύση;

  • Τι ρόλο παίζει η ηλικία;

Ο πρώτος εχθρός της γυναικείας γονιμότητας είναι ο χρόνος. Η καλύτερη γόνιμη περίοδος της γυναίκας είναι μεταξύ του 20ου και 30ου έτους της ηλικίας της. Η γονιμότητα είναι αυξημένη κατ’ αυτή την περίοδο, ενώ μετά τα τριάντα έτη, αυτή θα αρχίσει να πέφτει προοδευτικά και ραγδαία μετά τα 40-42 έτη της ηλικίας της.

Άρα όσο πιο νωρίς αποκτά παιδί μια γυναίκα δηλαδή στα 20-30 έτη, τόσο καλύτερη φυσική προτεραιότητα αποκτά, για την απόκτηση κι άλλων παιδιών. Ενθαρρύνεται λοιπόν η έγκαιρη απόκτηση τέκνων.

  • Ποιες κακές συνήθειες επιβαρύνουν τη γονιμότητα;

Το κάπνισμα είναι ένας επιβαρυντικός παράγοντας. Προκαλεί αποδεδειγμένα υπογονιμότητα, λόγω των άσηπτων φλεγμονών – ινώσεων και καταστροφή στα γεννητικά όργανα. Η κατανάλωση αλκοόλ και η κακή διατροφή επηρεάζουν επίσης τη γονιμότητα, ομοίως και το άγχος. Ειδικά το άγχος δημιουργεί ένα φαύλο κύκλο στα προβλήματα γονιμότητας αλλά και η διάγνωση της υπογονιμότητας προκαλεί επιπλέον stress, που δυσκολεύει περαιτέρω τη σύλληψη.

  • Αληθεύει πως η παχυσαρκία σχετίζεται με την υπογονιμότητα;

Η παχυσαρκία σε συνδυασμό με το μεταβολικό σύνδρομο μπορούν να συμβάλλουν δραματικά στην επιδείνωση της υπογονιμότητας. Η ορμονική ανισορροπία που προκύπτει πολλές φορές οδηγεί σε ανωορρηκτικούς κύκλους και δύσκολη επίτευξη φυσικής εγκυμοσύνης. Το λίπος, πρέπει να γνωρίζουν οι υποψήφιες μητέρες, είναι ορμονοπαραγωγό και ως εκ τούτου επηρεάζει δυσμενώς την ορμονική ισορροπία, διότι κάνει υπερπαραγωγή εξωοθηκικών οιστρογόνων. Έτσι σήμερα το BMI (Body Mass Index) πρέπει να είναι μικρότερο του 26 για να εξασφαλίζεται η ομαλή έκβαση της γυναικείας ορμονικής λειτουργίας που είναι η αναπαραγωγή. Οι ίδιες οδηγίες θα πρέπει να ακολουθούνται και από τις υποψήφιες μητέρες με σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών.

  • Τι διατροφή πρέπει να ακολουθούν οι γυναίκες για να βελτιώσουν τη γονιμότητά τους;

Η κατάλληλη διατροφή είναι η μεσογειακή, διότι στηρίζεται σε σύνθετους ακατέργαστους υδατάνθρακες. Συνιστάται στις γυναίκες να τρώνε φρούτα και λαχανικά που είναι πλούσια σε φυλλικό οξύ και να υποκαθιστούν τη ζωική πρωτεΐνη με φυτική, που βρίσκεται στα όσπρια και τους ξηρούς καρπούς, αντί για κόκκινο κρέας. Εδώ όμως υπάρχει και μία έκπληξη.

Προτιμάται να μην καταναλώνουν άπαχα γαλακτοκομικά, αλλά γαλακτοκομικά πλήρη σε λιπαρά, γιατί η σύνθεση των ορμονών, οιστρογόνων και προγεστερόνης, έχει ως βάση τη χοληστερόλη. Επίσης, συνιστάται αποφυγή καφεΐνης και ροφημάτων που περιέχουν καφεΐνη, γιατί έχουν σχετιστεί με ελαττωμένη γονιμότητα.

Papadimitriou Athanasios Papadimitriou upogonimotita

  • Ισχύει ότι οι φλεγμονές αποτελούν έναν ακόμη επιβαρυντικό παράγοντα;

Χρόνιες φλεγμονές που έχουν παραμεληθεί έχουν δυσμενή αντίκτυπο στη γονιμότητα. Στη χρόνια εξέλιξη μιας φλεγμονής π.χ. χλαμυδιακής, δεν υπάρχουν σαφή συμπτώματα, με αποτέλεσμα με την πάροδο του χρόνου να δημιουργούνται συμφύσεις και προοδευτική καταστροφή, κατ’ αρχήν και κυρίως των σαλπίγγων. Οι σάλπιγγες είναι το πιο ευαίσθητο τμήμα των γεννητικών οργάνων της γυναίκας που θα υποστεί το αποτέλεσμα των φλεγμονών των γεννητικών οργάνων, που είναι η απόφραξη των σαλπίγγων. Επόμενος παράγοντας που επηρεάζεται από την ύπαρξη φλεγμονών είναι η πηκτικότητα του αίματος, η οποία διαφέρει φαίνεται σημαντικά μεταξύ όλων. Έτσι, ο όρος θρομβοφιλία έχει εγκατασταθεί σε κάθε υποψήφια και εν εξελίξει κύηση, αφού η μελέτη της και η τυχόν θεραπευτική παρέμβαση, σκοπό έχουν να εξασφαλίσουν την γονιμότητα – γονεϊκότητα.

Ο συνδυασμός υποκείμενων άσηπτων φλεγμονών και θρομβοφιλίας ενεργοποιεί ένα ισχυρό παθολογικό μείγμα που αποτρέπει την εξέλιξη του υποψήφιου εμβρύου – νεογέννητου από τις πρώτες στιγμές της εμφύτευσης, με αποτέλεσμα να προκύπτουν αποβολές και παλίνδρομες κυήσεις. Η έγκαιρη διάγνωση του επιπέδου θρομβοφιλίας εξασφαλίζει τη βιωσιμότητα της κύησης σε συνδυασμό πάντοτε με την PCR ενδομητρίου.

  • Μία στις 10 γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας πάσχουν από ενδομητρίωση, πόσο επιβαρυντική είναι για τη γονιμότητα;

Η ενδομητρίωση δρα ύπουλα. Η πάθηση εμφανίζεται και σε νεαρή ηλικία, με πόνο – δυσμηνόρροια, ενώ η διάγνωσή της με την τυπική απεικόνιση και συμπτωματολογία μπορεί δύσκολα να τύχει επιβεβαίωσης. Εδώ χρειάζεται η κλινική εμπειρία του γυναικολόγου που θα προστατεύσει την υποψήφια μητέρα από κάποιο μεγάλο βαθμό ενδομητρίωσης. Η συντηρητική θεραπεία (αντισυλληπτικά – προγεστερόνη – ανάλογα), εάν δεν αποδώσει θα ακολουθήσει διαγνωστική λαπαροσκοπική για ολοκληρωμένη διάγνωση και θεραπεία.

Ένας άλλος παράγοντας υπογονιμότητας είναι και η ενδομητρική παρουσία μικροβίων που παραμένουν ενδοκυτταρικά στην ενδομητρική κοιλότητα, με αποτέλεσμα να προκαλούν και να είναι υπεύθυνα για τον μεγαλύτερο αριθμό αποβολών και παλίνδρομων κυήσεων. Σήμερα η εφαρμογή της PCR, όπου δύναται να αποκαλύψει όλα τα ενδοκυτταρικά μικρόβια του ενδομητρίου με λίγες σταγόνες εμμήνου ρύσεως, είναι σημαντικό όπλο για την αύξηση της γονιμότητας. Η κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή μετά τα αποτελέσματα που θα δείξουν συγκεκριμένα μικρόβια ελαττώνει σημαντικότατα τις αποβολές και τις παλίνδρομες κυήσεις με τελική κατάληξη ένα υγιέστατο νεογέννητο.

  • Αναστέλλουν και άλλες παθολογίες τη γονιμότητα;

Υπάρχουν παθολογίες των γεννητικών οργάνων που επηρεάζουν τη γονιμότητα, όπως η ύπαρξη καλοήθων όγκων ινομυωμάτων, κύστεων ωοθηκών, κύστεων ενδομητρίωσης, όπου θα πρέπει να εξεταστεί σοβαρά η λαπαροσκοπική χειρουργική παρέμβαση. Ακόμη, σε περιπτώσεις μητρορραγιών θα πρέπει να εξετάζεται η υστεροσκοπική παρέμβαση για την αποκατάσταση της μητρορραγίας σε περίπτωση οργανικής βλάβης λόγω ύπαρξης πολύποδα, ινομυώματος και υπερπλασίας. Τα αποτελέσματα μετά από τις λαπαροσκοπικές επεμβάσεις είναι θεαματικά, όσον αφορά στην επικείμενη σύλληψη που προκύπτει τις περισσότερες φορές.

Λαπαροσκοπικά – Υστεροσκοπικά αντιμετωπίζονται και τα συγγενή διαφράγματα της μήτρας, όπως στις περιπτώσεις δίκερης μήτρας, διαφραγματικής μήτρας ή ακόμη μήτρας με συμφύσεις, με την προϋπόθεση βέβαια ύπαρξης ευχερούς διαβατότητας των σαλπίγγων για φυσική σύλληψη.

Ο θυρεοειδής και οι παθήσεις του είναι πέντε φορές πιο συχνός στις γυναίκες και θα πρέπει να εξετάζεται η υποψήφια μητέρα για τυχόν παθήσεις αυτού του αδένα, που έμμεσα πολλές φορές άπτονται της υπογονιμότητας.

Δυστυχώς, σε όχι λίγες περιπτώσεις, η γονιμότητα πλήττεται ανεπανόρθωτα από πρώιμο καρκίνο της αναπαραγωγικής ηλικίας (μαστού, γεννητικών οργάνων, ή άλλου οργάνου). Σε αυτή την περίπτωση οι σύγχρονες θεραπείες διατήρησης της γονιμότητας της γυναίκας έχουν να επιδείξουν κατά περίπτωση λύσεις, όπως: κρυοσυντήρηση ωαρίων πριν τη χημειοθεραπεία, διατήρηση ωοθηκικού ιστού, προ χημειοθεραπείας – ακτινοβολίας, πάντοτε σε συνεργασία με τον ογκολόγο και τον θεράποντα ιατρό.

  • Πριν μια γυναίκα καταφύγει στη λύση της εξωσωματικής γονιμοποίησης θα πρέπει να έχουν λυθεί τα παραπάνω προβλήματα που αναπτύξατε;

Εάν μία γυναίκα έχει τηρήσει υποδειγματικά τα προαναφερόμενα, σε μεγάλο ποσοστό θα μείνει από μόνη της έγκυος και δεν θα χρειαστεί την εξωσωματική.

 

Από τη συνέντευξή μου στην Ιατρική έκδοση MyDoctors, Νοέμβριος 2022


Untitled-Design-1-min-1200x800.jpg

Σχεδόν τέσσερις στους πέντε ασθενείς με αυτοάνοσα νοσήματα είναι γυναίκες. Οι τελευταίες έρευνες, μας ενημερώνουν ότι υπεύθυνοι γι’ αυτό είναι οι ορμόνες του φύλου, τα γονίδια και το μικροβίωμα του εντέρου, που πιθανόν ευθύνεται σε μεγάλο βαθμό.

Ο Χειρουργός Γυναικολόγος Αθανάσιος Παπαδημητρίου μας εξηγεί γιατί η βιολογία “συνωμοτεί” κατά του γυναικείου φύλου.

  • Ποια είναι τα αυτοάνοσα νοσήματα που έχουν προτίμηση στις γυναίκες;

Οι γυναίκες κατά προσέγγιση αποτελούν περίπου το 78% των ασθενών με ερυθυματώδη λύκο, πολλαπλή σκλήρυνση, ρευματοειδή αρθρίτιδα και άλλες νόσους, στις οποίες το ανοσοποιητικό σύστημα του οργανισμού τους ενεργοποιείται κατά λάθος και προσβάλλει τα δικά τους κύτταρα και τους ιστούς. Τα αυτοάνοσα νοσήματα αποτελούν σήμερα την πέμπτη αιτία θανάτου σε γυναίκες νεότερες των 65 ετών.

  • Τι συμπτώματα παρουσιάζουν τα αυτοάνοσα;

Τα συμπτώματα είναι ποικίλα, διαφορετικά και εξαιρετικά μεγάλης ευρύτητας, που κάνουν δύσκολη τη διάγνωση τους πολλές φορές. Νευρομυϊκές διαταραχές, αδυναμία, οπτικές διαταραχές, αλλαγές στη διάθεση, αδυναμία κινητικότητας, δερματικές διαταραχές, γαλακτόρροια, διαταραχές εμμήνων, βάρους, αιματολογικές διαταραχές κλπ. Μια σειρά συμπτωμάτων, που πολλές φορές μπορεί να είναι άτυπα και δύσκολα στη διάγνωσή τους, επιβεβαιώνονται στη συνέχεια με εξειδικευμένες εξετάσεις και κλινικο-εργαστηριακούς ελέγχους.

  • Πόσο επιβαρύνεται το ανοσοποιητικό σύστημα της γυναίκας κατά την εγκυμοσύνη;

Η πλακουντοποίηση και η εγκυμοσύνη είναι κριτικής σημασίας βιολογικές διαδικασίες που καθορίζουν και σχηματοποιούν το ανοσοποιητικό σύστημα της μητέρας, γεγονός που υπογραμμίζει τις διαφορές φύλου στην εμφάνιση αυτοάνοσων νοσημάτων, όπως τονίστηκε.

Κατά τη διάρκεια της κύησης, ο οργανισμός της εγκύου πρέπει ανοσολογικά να προστατευθεί από την ανάπτυξη του εμβρύου, που κατά το ήμισυ έχει διαφορετικό DNA, επειδή αυτό προέρχεται από τον πατέρα. Αυτή η εξωγενής κυτταρική σειρά δημιουργεί κύτταρα και προκαλεί την αντίδραση του ανοσοποιητικού της εγκύου. Οι έγκυες γυναίκες εκτός από το έμβρυο πρέπει ανοσολογικά να ανταποκριθούν και στον πλακούντα που δημιουργείται από τον «ξενιστή» – έμβρυο.

Ίσως τα γονίδια που συνδέονται με το Χ-χρωμόσωμα και η ατελής αδρανοποίηση του χρωμοσώματος δημιούργησαν τη δυνατότητα στον γυναικείο οργανισμό, ώστε ευχερώς να ανταποκρίνεται στις ιδιαίτερες ανοσολογικές απαιτήσεις μιας εγκυμοσύνης. Έτσι κατά την διάρκεια της κύησης, η ανοσοποίηση της εγκύου διαφοροποιείται δυναμικά. Αυτή η διαπίστωση θα μπορούσε να εξηγήσει γιατί τα αυτοάνοσα νοσήματα είναι αυξημένα μεταξύ των γυναικών σήμερα, καθώς και γιατί αποτελούσαν λιγότερο νοσογόνο παράγοντα των γυναικών στο παρελθόν. Αυτή η υπόθεση της διαπίστωσης απαιτεί περαιτέρω έρευνα. Οι γυναίκες έχουν να κάνουν αξιοσημείωτα γεγονότα και πράγματα που οι άνδρες δεν είναι ενταγμένοι να κάνουν, όπως στο να συμβάλλουν στην επιβίωση και διαιώνιση του είδους.

Η αυτοανοσοποίηση μπορεί να είναι το κόστος του γυναικείου οργανισμού για τον δυναμισμό τους, αλλά επί του παρόντος είναι ένα εμπόδιο που η επιστήμη καλείται να απαλύνει και να λύσει.

Από τη συνέντευξή μου στην Ιατρική έκδοση MyDoctors, Ιούνιος 2022


metavoliko_syndromo-1200x800.jpg

Eodem modo typi, qui nunc nobis videntur parum clari, fiant sollemnes in futurum. Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit, sed diam nonummy nibh euismod tincidunt ut laoreet dolore magna aliquam erat volutpat. Ut wisi enim ad minim veniam, quis nostrud exerci tation ullamcorper suscipit lobortis nisl ut aliquip ex ea commodo consequat.






Επικοινωνία






Follow us



Copyright by Athanasios Papadimitriou 2021. All rights reserved.

Papadimitriou Athanasios upsitenow